FRANCHİSE VERİRKEN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
- Salih Yildirim
- 1 Kas 2024
- 3 dakikada okunur
Güncelleme tarihi: 16 Ara 2024

Büyüme safhasına girmiş işletmelerin önlerinde dümdüz bir yol varmış gibi görünür. Kağıt üzerinde çizilen istikametler sorunsuz gibi algılanır. Çünkü matematiksel hesaplar bir kesinlik fikri oluşturur zihnimizde.
Masa başı yapılan ve çarpma bölme işlemleri ile aritmetik olarak ortaya konan planların; gideceğimiz yola çıkmadan önce göz gezdirdiğimiz haritalara benzettiğimizi önceki yazılarımızdan hatırlarsınız. Elbette çok önemli bir aşamadır yola çıkmadan önce bir plana sahip olmak. Fakat yeterli midir?
Gelelim hedeflerden ve planlardan çok gerçekleşenlere.
Yolculuğun ve yolda olmanın dinamikleri farklıdır. Cesaretiniz, kararlılığınız, yol arkadaşlarınız planınız ve hatta kullandığınız araçlar bu dinamikleri olumlu olumsuz etkiler. Birde bu değişken dinamikler ile yolda karşılaşılması muhtemel sorunların çözülme kapasitesi önemli ölçülerde değişir.
Asıl soru bizi bu değişken dinamiklere hazırlayacak olan bir yol var mıdır? Bahsettiğimiz değişken dinamikleri balans ayarı ile belirli bir dengeye kavuşturmamız mümkün müdür?
Maalesef nasıl başlarsak öyle biter birçok ticari girişimin hikayesi. Aslında en baştan işlerin nereye varacağını öncelikle işin patronları ve işe hakim olan yöneticiler belirler. Pek tabi karşılaşılan sürprizlerin yada kontrol dışı gelişmelerin işletmenin ölçeğine göre etkileri olacaktır. Ama bu etkiler girişimin çekirdek genetik kodlarına göre fayda sağlar veya zarar verir.
Baştan düzgün kurgulanmış çekirdek kodlar işletmenin yüksek bağışıklığa sahip olmasını sağlar ve yolda karşılaşılan olumlu olumsuz etkilere karşı bir iç denge oluşturur. İşletmenin odağına işleri koyar, kişisel her türlü etkiden işletmenin korunmasını sağlar.
Tüm bu bahsettiklerimizin Franchise verme konusu ile nasıl bağdaştığını sorduğunuzu duyar gibiyiz. Şöyle ki işletmenin genetik çekirdek kodlarından bahsediyoruz. Şu an bizi biz yapan temel bilgilerin genetik kodlar sayesinde nesilden nesile taşındığını ve yaşama bu şekilde adapte olup geliştiğimizi biliyoruz. Ticari bir girişimi kurarken veya büyümesi için planlar yaparken göz önünde bulundurmamız gereken en temel konu, işletmenin genetik çekirdeğini işte bu saikler ile oluşturma gerekliliğidir.
Franchise sistemi aslında bir iş ortaklığı geliştirme modelidir. İşimizi daha önce hiç tanımadığımız kişiler ile belli koşullarda paylaşarak büyütme seçimidir.
İşimizin başkaları ile paylaşma kısmı önemlidir. İki türlü ticari bakış vardır bu noktada. Birincisi; ben kazandığım paraya bakarım yatırımcım orada ne yaşar veya işletme ne durumda beni çok da ilgilendirmez (çok sakıncalı ben merkezli buluyoruz). İkincisi; benim markam önemlidir, sağlıklı büyümesi hedefimdir, sen öncelikle markamın temsilcisi olacaksın sonrasında ticari olarak karşımıza çıkacak problemleri yine iş birliği yaparak aşabiliriz.
Biz işletmenin franchise sistemini ikinci yaklaşım temelinde kurulmasını hedefliyor ve destekliyoruz. Çünkü genelde franchise sistemine dahil olan yatırımcının iş ve piyasa konularında franchise veren marka kadar tecrübeli ve bilgili olması beklenmez. Yatırımcıyı doğru yönlendirmek ve üzerine düşen edimleri yerine getirmek karşılıklı ilişkiler açısından önemlidir. Gelecekte verilecek potansiyel franchise ve bayilikleri etkileyecektir. En baştan franchise sistemini markanın kendi işletmesinden başlayarak uçtan uca ERP (kurumsal kaynak planlama ) mantığı le kurgulanması önemlidir. Sistemi en başta kurgularken altı dolu ve imzalanan sözleşmede alınan sorumluluğu yerine getirebilecek kapasitede yatırımcısını da gözeten ve koruyan yapıda olmasına dikkat etmeliyiz. Unutmayın verilen franchise ile yaşanacak olası olumsuzluklarda yatırımcının kaybı en fazla yatırım yaptığı ölçüde olur. Fakat franchise veren marka bundan büyük ölçüde olumsuz etkilenir ve ticari itibarı açısından sarsıcı sonuçları olabilir.
Franchise sistemi kurulması ile ilgili daha teknik detayları sonraki yazılarda ele almayı planlıyoruz. Fakat şu kadarını bu yazımızda belirtmemiz gerekiyor. Franchise verirken dikkat edilmesi gerekenler noktasında;
Franchise sistemi kurarken kendi işletmelerinizden başlayarak başta yasal çerçeveler olmak üzere teknik anlamda ve operasyonel olarak hazır olmanız gerekmektedir. Temel ticari kazanç algoritmaları detaylı hazırlanmalıdır. Yatırımcının ne kazanç elde edebileceği tüm senaryoları ile belirli olmalıdır. Olumsuz durum ile karşılaşıldığında nasıl hareket edileceği konusunda tüm senaryolar hazır olmalıdır. Operasyonel işler büyüdükçe artacak ekip kadrolarının nasıl seçileceği ve yetiştirileceği sistematik olarak ortaya konmalıdır. Gerekli teknolojik alt yapı kurulmalıdır ve kullanılmalıdır. Geleceği okuyan, piyasayı takip eden rakipleri ile farklarını, rekabet avantajlarını geliştirebilen bir alt yapı ortaya konmalıdır.
İşte işletmenin temelde genetik çekirdeğinde bulunması gereke bilgilerdir bunlar. Yoksa biz buğday ekmiştik efendim ama yerine kabak çıktı boy boy durumları oluşmasın. Gerçek anlamda ne ekersek onu biçelim...
Bizler bu bilinç ile franchise veren markalar nelere dikkat etmeli konusunu bugünkü makalemizde işledik. Ve yine bu bilinç ile işletmelerin franchise sistemi kurma ve yönetme ihtiyaçlarına vizyoner çözümler üretiyoruz. Yukarıda bahsettiğimiz gibi franchise verme yolculuğunu a dan z ye planlayarak işletmenin franchise alt yapısını kurabilmesi için proje üretiyoruz. Ve projenin yolda karşılaşacağı olası veya sürpriz durumları yönetebilmesi için deneyimlerimiz ile copilot olarak yönetiminde yanında bulunuyoruz.
Şimdilik bu kadar.
Kalın sağlıcakla...