İŞLETME ANALİZİ ( FRANCHİSE ANALİZİ )

İşletme analizi çok genel bir tanımdır aslında. Biz daha çok bir işletmenin Franchise verebilir durumda olup olmadığını ortaya koyacak bir değerlendirme biçiminden bahsedeceğiz. Öncelikle Franchise neydi kısa bir tanımlama yapalım. Ticari başarısı kanıtlanmış ve belirli standartlara erişmiş bir işletmenin büyüme hedefi ile iş modelini yatırımcıları ile paylaşarak piyasada yaygınlaştırmasının Franchise vermesi ile mümkün olduğunu hatırlayalım. Dolayısı ile işletme, ticari bazı haklarını sözleşme aracılığıyla yatırımcısına belirli bir süre Franchise vererek devreder. Süreç başarılı bir iş modeli olan işletme ile yeterli finansmana sahip yatırımcı arasında gerçekleşir. Buraya kadar genel geçer olan bir mekanizmadan bahsettik. Peki gerçekten piyasada işler kitaba yazıldığı gibi gerçekleşir mi? Bir çok etmen her iki tarafta da işlerin yazıldığı gibi ilerlemesi önünde engel teşkil edebilir. Bölgesel etkilerden tutunda pazar veya müşteri kaynaklı durumlara kadar geniş bir etki skalasından bahsedebiliriz. Tabii ki de piyasa koşulları pazarı doğrudan etkileyeceği için baş etken olarak ilk sırayı alır. Fakat bizim odağımıza alacağımız ve üzerinde duracağımız etken Franchise veren veya vermeyi planlayan işletmenin ne kadar hazır olduğu durumudur. İşletme dışındaki tüm olumlu olumsuz etkenler piyasadan bağımsız (bağımlı), bölgesel yada küreselde olabilir. Şimdilik biz bu etkenleri kendi uzmanlarına bırakıyoruz ve Franchise veren veya vermeyi planlayan işletmelere geri dönüyoruz.

İster hali hazırda Franchise veren bir işletme olsun ister Franchise vermeyi planlayan bir işletme olsun fark etmez, her iki durumda da ortaya başarılı yada başarısız sonuçlar çıkabileceğini baştan söyleyelim. Bir işletmenin Franchise veriyor olması başarılı bir iş modeline sahip olduğu anlamına gelmiyor. Başarılı bir işletmenin ise Franchise vererek aynı başarıyı sürdürebileceği sonucuna da varamayız. Tam bu noktada İşletme Analizinin doğru olarak yapılması yolun başında da olsak hali hazırda yolda da olsak kritik bir öneme sahiptir. İşletme Analizini tıp doktorlarının hastasına teşhisini koyabilmesi için veya tedavisinin başarısını ölçebilmesi için en başta yaptığı kan tahlillerine benzetebiliriz. Yani başlangıç aşamasında olan işletmenin Franchise verebilir durumda olduğuna veya Franchise veren işletmenin büyümesinin sağlıklı olup olmadığına karar verebilmek ve takip edilebilir hale getirilmesini sağlamayabilmek için İşletme Analizinin yapılması gerekmektedir. Bir kaç vaka ile daha anlaşılır bir hale getirmeye çalışalım. Örneğin yerelde X markalı başarılı bir perakende işletmesini ele alalım ve bulunduğu yerde müşterileri tarafından benimsenmiş, sürekli olarak alışverişin yoğun olarak gerçekleştiği beğenilen bir marka haline geldiğini düşünelim. İşletme sahibi gösterdiği bu başarıyı daha geniş bir alana taşıyarak daha fazla kazanç elde etmek istiyor. İlk atacağı adım hepimizin tahmin edeceği üzere başka bir lokasyon da ikinci bir satış noktası açmak oluyor. Aynı başarıyı ikinci noktada da sürdürebilmesinin bir çok dinamiği vardır. Dinamiklerden birisini örnek olarak açıklarsak; başarılı olan işletmenin ilk satış noktasında operasyonel süreçlerin tamamen işletme sahibine bağlı olduğunu ve alternatifinin bulunmadığını varsayarsak, işletmenin açılan ikinci noktada başarıyı sürdürmesi mümkün olabilir mi? Veya aynı işletme ikinci satış noktasının işletmesini Franchise olarak yatırımcıya verdiğinde aynı başarının devam edebilme ihtimali nedir? Ve bu gibi yüzlerce dinamikten bahsedebiliriz. Tüm bu kriterleri tek başına bu makalede anlatabilmemiz mümkün değildir. Fakat şu noktanın önemini dikkatlerinizi buraya çekerek anlatmak istiyoruz. Az önce tıp doktorlarının hastalık teşhisi ve tedavisinin başarısının ilk olarak yapılan kan analizine bağlı olduğundan bahsettik fakat aynı kan tahliline farklı uzmanlık alanları olan doktorların bakması gerekliliği çok önemlidir. Evet kan tablosu aynıdır ama doğru teşhis ve tedaviyi ancak alanında uzmanı olan doktor yapar. Dolayısı ile İşletme Analizinin alanında uzman ve deneyimli kişiler veya firmalar tarafından tapılması gerektiğinin altını kalın bir çizgi ile çizelim. Colony Process ile yıllara dayanan uzmanlık ve deyimimiz ile İşletme Analizi konularında sizlere yol göstermek için her daim burada olacağız.